In een paarse bloemetjesjurk en met een bloemetjeskrans in mijn haar, op blote voeten dansen rond een kampvuur. Toen ik de mensen in mijn directe omgeving vertelde dat ik was gestart met de opleiding tot doula, was dit ongeveer het beeld dat zij bij een doula hadden en misschien roept het woord doula bij jou ook hetzelfde beeld op.
Auw, dat deed wel even pijn.
Natuurlijk zijn er doula’s in allerlei soorten en maten: van heel zweverig tot rationeel met beide benen op de grond. En dat is ook helemaal geen probleem, want ook elke cliënt is uniek en vraagt een eigen benadering en aanpak.
Maar wat is een doula nu echt?
Een doula wordt ook wel een zwangerschaps- en geboortecoach genoemd. Het is een deskundige en goed opgeleide vrouw die jou en je geboortepartner op een niet- medische manier ondersteunt bij de voorbereiding op de bevalling, de bevalling zelf en de periode direct daarna.
Hoe ziet de ondersteuning van een doula eruit?
1. Een doula heeft veel kennis over het natuurlijke verloop van een bevalling
De afgelopen jaren zijn we een bevalling steeds meer als medisch gaan benaderen en veel waardevolle kennis over een normaal, natuurlijk verloop van een bevalling is daarmee verloren gegaan.
We willen het geboorteproces steeds meer proberen te sturen en er worden steeds vaker allerlei interventies toegepast, zonder dat daar altijd een medische noodzaak voor is. Wel hebben die interventies negatieve gevolgen: meer vraag om pijnbestrijding, meer instrumentale bevallingen (bijv. met een vacuümpomp) en keizersnedes.
Als doula vertel ik je alles wat ik weet over het natuurlijke geboorteproces en deel ik veel tips die je gaan helpen om je bevalling zo soepel mogelijk te laten verlopen. Tips je die niet alleen bij een thuisbevalling kunt inzetten, maar ook wanneer je in het ziekenhuis bevalt en/of je bevalling medisch is geworden.
2. Een doula weet welke keuzes en opties je hebt tijdens je bevalling
Zo vaak heb ik van mijn cliënten gehoord: ‘als ik had geweten dat dat ook mogelijk was…’ of ‘ik dacht dat het moest.’
En dat vind ik zo zonde, want juist doordat ze de opties niet kenden en de regie over hun bevalling in handen van hun zorgverleners hebben gelegd, kijken nu veel vrouwen met negatieve gevoelens terug op hun bevalling.
Als doula bespreek ik alle keuzes en opties met je en echt… dat zijn er wel meer dan 50. Samen verkennen we wat voor jou en je eventuele geboortepartner belangrijk is. Een doula geeft hierin geen advies, maar geeft je alle benodigde informatie over bijvoorbeeld voor- en nadelen en risico’s, zodat je zelf goed geïnformeerd de keuze kunt maken.
Al deze wensen en keuzes leggen we vast in een geboorteplan.
Wanneer je tijdens je zwangerschap en bevalling geconfronteerd wordt met tegenslagen en/of complicaties en bepaalde keuzes moet bijstellen, zal ik, als je dat wenst, opnieuw met je alle keuzes en opties in deze situatie met je doornemen.
3. Een doula weet veel over natuurlijke pijnbestrijding tijdens een bevalling
Heel veel vrouwen zijn bang voor de pijn van de bevalling.
Ze hebben bijvoorbeeld heftige verhalen gehoord van anderen en zijn bang dat het bij hen ook zo zal gaan. Ik dat kan ik zo goed begrijpen.
Om de pijn van de bevalling te verminderen, kun je kiezen voor medische vormen van pijnbestrijding, zoals een ruggenprik, maar er zijn ook heel veel natuurlijke manieren om de pijn van de bevalling te verlichten en beter draagbaar te maken. Bij deze vormen van pijnbestrijding kan de geboortepartner een actieve rol spelen, wat ze vaak heel fijn vinden.
Tijdens de voorbereidende gesprekken demonstreer ik deze technieken en laat ik de geboortepartner ook altijd voelen en proberen. Het geeft mijn cliënten en hun geboortepartner altijd enorm veel zelfvertrouwen als ze weten dat ze met simpele technieken de pijn van de bevalling kunnen verlichten.
Wanneer ik als doula ook bij de bevalling ben, kan ik de geboortepartner hierin ondersteunen. Dan kunnen we samenwerken en elkaar afwisselen. Volgens een onderzoek van Klaus en Kennel (1993) over de rol van de doula, kan dit leiden tot 31% minder vraag naar pijnbestrijding en 60% minder vraag naar een ruggenprik.
4. Een doula is jouw luisterend oor als je dat nodig hebt
Iedere zwangere heeft momenten tijdens de zwangerschap dat ze onzeker is en het even allemaal niet meer weet. Of momenten waarop ze angstig is dat er iets mis is. Of ze wordt plotseling geconfronteerd met een tegenslag of complicatie, wat spanning en stress geeft.
Hoe fijn is het als je in deze situatie gewoon even iemand kunt bellen of appen die jouw luisterend oor kan zijn, zonder oordelen. Iemand die je weer wat bemoedigende woorden kan toespreken, wanneer je dat nodig hebt of je keuzes en opties kan doornemen wanneer je zwangerschap plotseling een andere wending neemt?
Zelf had ik een hele pittige hoog risico zwangerschap en dit heb ik toen zo gemist. Ik had zo nu en dan een gesprek met de psycholoog, maar problemen, tegenslagen of onzekerheden kun je nu eenmaal niet altijd bewaren tot de volgende afspraak.
Daarom mogen mijn cliënten mij altijd appen of mailen als er wat is. Ik zal dan zo snel mogelijk reageren via app, mail of met een belletje.
5. Een doula blijft bij je tijdens je bevalling
In de meeste gevallen weet je niet wanneer je bevalling begint en ook niet hoe lang het duurt. De meeste vrouwen krijgen daardoor te maken met wisselingen van zorgverleners en dat kan een bepaalde onveiligheid geven, wat negatieve gevolgen kan hebben voor de bevalling.
Een doula doet niet aan diensten. Vanaf week 37 sta ik 24/7 op wacht en ik kom op het moment dat mijn cliënten me nodig hebben. Dat moment is voor iedereen verschillend. En vanaf dat moment blijf ik bij je, wat er ook gebeurt. Beval je thuis, maar moet je halverwege naar het ziekenhuis, ik ga met je mee en blijf bij je tot 1-2 uren na de bevalling.
Als ik kom, neem ik mijn tas vol spullen mee waarmee ik je tijdens de bevalling kan ondersteunen en je kan helpen om de pijn kan verlichten.
Naast deze dingen die eigenlijk iedere doula kan bieden, heb ik me gespecialiseerd in angst & trauma. Ik begeleid vooral vrouwen die angstig zijn voor de bevalling, bijvoorbeeld doordat ze een eerdere heftige bevalling hebben meegemaakt of een andere heftige gebeurtenis in hun leven, waarbij ze volledig de controle zijn verloren.
Tijdens de voorbereidende gesprekken zet ik specifieke oefeningen en technieken in om de angst al tijdens de zwangerschap te verminderen. Daarnaast heb ik een specifieke stress toolkit ontwikkeld, vol tips en tools die je kunt inzetten tijdens de zwangerschap en bevalling om weer te kunnen ontspannen als stress of paniek ondanks alles toch toeslaat. Mijn cliënten krijgen deze stress toolkit van mij.
Nu ben ik wel benieuwd: hoe was jouw beeld eigenlijk bij een doula? En hoe is dat nu na het lezen? Laat je me het weten in een reactie onder dit bericht?
Ben je na het lezen van dit artikel benieuwd wat ik voor jou als doula in Friesland of als doula in Groningen kan betekenen? Plan hier je gratis kennismakingsgesprek.
Ik ben Anke Velstra, gediplomeerd en ervaren counsellor, bevallingstrauma therapeut & doula gespecialiseerd in bevalangst en bevallingstrauma.
