Een droombevalling? Beloof alleen wat je echt kunt garanderen

“Mevrouw Velstra.” Ik sta op en loop samen met mijn partner richting de spreekkamer. Een zeer ervaren, joviaal ogende mannelijke gynaecoloog wacht ons op. ‘Dit is de man die over een paar dagen onze zoon op de wereld gaat zetten’, schiet door me heen. We stappen naar binnen en gaan zitten. Ik kijk rond, de spreekkamer doet huiselijk aan en de vele bedankjes van tevreden patiënten die aan de muur hangen, vallen me direct op.

Deze afspraak was bedoeld om nog even kennis te maken en om onze wensen voor de keizersnede nog even door te nemen. Dat vond ik wel zo fijn, want mijn eigen gynaecoloog die me heel fijn door mijn hoog-risico zwangerschap heeft geloodst, kon het helaas niet zelf doen, omdat ze een paar dagen na mij uitgerekend was van haar eigen kindje.

Ik heb er alle vertrouwen in…

Ik graai in mijn tas en pak het lijstje met alle vragen en punten die ik graag nog wil bespreken tijdens deze afspraak. Wel zo handig met een zwangerschapsbrein dat het qua geheugen zo nu en dan compleet laat afweten. Noem het maar gerust een vergiet.

Het lijstje werken we samen kort door en dan komen we op het laatste punt: de risico’s, waaronder de kans op groot bloedverlies tijdens de keizersnede en mijn angsten. Ik had gelukkig zelf al goed mijn voorwerk gedaan en wist wat ik kon verwachten, welke complicaties er konden optreden en hoe groot de kans daarop was.

Niet voor niets, want al vanaf het begin van de zwangerschap vertelde een stemmetje diep in mij dat het met onze zoon goed zou aflopen, maar met mij niet. Het was zo’n diep innerlijk weten, wat ik ondanks al het mindsetwerk wat ik deed, niet kon loslaten. Ik kon het niet negeren, het was zo sterk aanwezig.

“De anesthesist vertelde mij deze week dat er een kleine kans is dat ze mij onder narcose moeten brengen tijdens de keizersnede als ik teveel bloed ga verliezen als gevolg van de placenta previa.” Het blijft even stil en vervolgens antwoordt de gynaecoloog: “Maakt u zich daar maar niet druk over mevrouw Velstra. Het komt goed, ik heb er alle vertrouwen in…”

Het ging gruwelijk mis

 Nadat mijn zoon werd geboren, begon ik heel erg te bloeden. Precies datgene waar ik al die tijd bang voor was geweest, gebeurde. Het ging zo snel, dat ik al 2,5-3 liter bloed kwijt was in de eerste 15 minuten. Mijn lichaam kon de snelheid waarmee ik bloed verloor niet langer meer compenseren. Ik was zo vreselijk misselijk en voelde me steeds verder wegzakken. Ik raakte in shock.

“Mevrouw Velstra, het gaat niet goed met u. We gaan u zo onder narcose brengen.” Ik gaf mijn man en pasgeboren zoon nog een kus en in de verte hoorde ik nog een medewerker bellen voor meer zakjes bloed. En toen was het zwart…

 Achtentwintig uur later werd ik op de ic wakker. Mijn placenta bleek niet alleen voor de uitgang te liggen, maar zat ook vastgegroeid in mijn baarmoeder. Men heeft heel erg hard moeten werken om de placenta te verwijderen en de bloeding te stoppen. Al met al was het behoorlijk spannend geweest.

 Wat ben ik blij dat ik heb geluisterd naar het stemmetje in mij en niet blind heb vertrouwd op het antwoord van mijn gynaecoloog. Daardoor had ik mezelf vooraf goed kunnen inlezen en zelfs wensen kunnen opnemen in mijn geboorteplan voor wanneer deze complicaties op zouden treden. Zo hield ik, wat er ook gebeurde, de regie over mijn bevalling, over mijn lijf en over mijn pasgeboren baby. Dat heeft er echt voor gezorgd dat ik ondanks alles, toch heel goed kan terugkijken op deze bevalling. De manier waarop alles is gelopen, heeft niet alleen wat met mij gedaan, maar zeker ook met de gynaecoloog. Gelukkig hebben we daar later goed over kunnen praten.

Wie wil nu niet een droombevalling?

 Je kunt je denk ik wel voorstellen dat deze ervaring heel erg bepalend is voor hoe ik als bevallingscounsellor en doula in mijn werk sta. Ik vind het belangrijk om bij mijn cliënten een reëel beeld en een reële verwachting te scheppen. Ik kan er dan ook heel slecht tegen dat er collega’s in de geboortezorg werkzaam zijn die vrouwen een droombevalling beloven. Eerlijk waar, daar gaan de haren me recht van overeind staan.

Niet omdat ik niet geloof in droombevallingen, maar omdat er beloftes worden gedaan, zonder dat die gegarandeerd kunnen worden. Het voelt voor mij als je kop in het zand steken. ‘Mij overkomt dat niet, want ik heb me goed voorbereid.’ Think again…

En toch begrijp ik ook wel waarom collega’s dit doen. Het verkoopt! Want laten we eerlijk zijn, welke aanstaande moeder wil nu geen droombevalling? Een rustige bevalling, het liefst in bad, met kaarsjes aan en zachte muziek op de achtergrond. Een zachte en liefdevolle start voor je kindje. Ik denk dat dit het diep gekoesterde verlangen is van elke zwangere en ook ik had dit graag gewild.

Een bevalling is niet maakbaar

Ik zal je uit die droom helpen: er is niemand op deze hele wereld die jou een droombevalling kan garanderen. Een bevalling is nu eenmaal niet 100% maakbaar. Ook jij kunt plotseling te maken krijgen met tegenslagen en complicaties. Situaties waarin je ineens lastige keuzes moet maken, maar waar je niet op bent voorbereid, omdat jij je alleen hebt gefocust op je droombevalling.

In plaats van dat je dan weloverwogen en goed geïnformeerde keuzes maakt, maak je keuzes op basis van angst en paniek. Keuzes waar je later met een rotgevoel op terugkijkt, omdat je dit absoluut niet wilde en je er toch ja tegen hebt gezegd. Of de paniek overvalt je zo, dat je alles maar gedwee over je heen laat komen, je volledig de controle (ik spreek liever over regie) kwijtraakt, terwijl je vanbinnen kapot gaat van angst.

En weet je wat ik het allerergste vindt? Dat veel van deze vrouwen geen moment twijfelen aan de manier waarop zij zijn voorbereid op de bevalling, maar vooral aan zichzelf. Voor hun gevoel hebben ze gefaald, want anders hadden ze wel die droombevalling gekregen. De gevolgen hiervan zie ik dagelijks in mijn praktijk: de vrouwen die bij me komen voor het verwerken van hun bevalling. Heel vaak stel ik dan ook de vraag of ze ook op dit scenario waren voorbereid en in 90% van de gevallen blijkt dat niet zo te zijn. Dat vind ik zo jammer, want ik ben ervan overtuigd dat alleen daarmee echt al een heleboel leed voorkomen kan worden.

Hoe ik mijn cliënten voorbereid op de bevalling

Ook ik begeleid zwangeren bij hun voorbereiding op de bevalling en ergens kan ik me nu voorstellen dat je misschien het idee hebt gekregen dat we daarbij uitgaan van alleen de doemscenario’s. Scenario’s waar je liever niet bij wilt stilstaan als je zwanger bent, omdat ze je angstig maken.

Maar dat is absoluut niet het geval. Jouw wensen en verlangens voor de bevalling staan nog steeds op de voorgrond, dat is het allereerste vertrekpunt en daarnaast houden we ook oog voor de realiteit:

• Wat als alles anders loopt dan je had verwacht of gehoopt?
• Hoe maak je goede en weloverwogen keuzes in dit soort situaties?
• Wat is dan nog steeds belangrijk voor je?
• Hoe wil je dan graag behandeld worden?
• En hoe kunnen we ervoor zorgen dat jouw wensen dan nog steeds zoveel mogelijk een plek krijgen?
• Hoe zorg je ervoor dat je ook dan volledig gehoord en gezien wordt?
• Hoe ga je om met de eventuele angst en paniek die zo’n moment ontstaat en hoe zet je dat weer om naar ontspanning?

Je kunt niet alles voor zijn

Natuurlijk kun je je niet op alles voorbereiden, want als er iets zich niet laat voorspellen, is dat een bevalling. Ook dan kunnen er nog steeds dingen gebeuren die je niet had zien aankomen.

Maar een voorbereiding waarbij het niet alleen draait om je droombevalling, maar waarbij ook aandacht is voor wanneer het anders loopt dan verwacht, geeft je hoe dan ook een betere basis mee in dit soort situaties. En zorgt ervoor dat je later met een beter gevoel op je bevalling kunt terugkijken, wat er ook is gebeurd.