Een bevalling volgens het boekje en je kijkt er negatief op terug
Bij traumatische bevallingen denken we vaak aan hele lange en heftige bevallingen. Bevallingen waarbij van alles mis ging en moeder en/of kind het ternauwernood hebben gered. Toch zijn het niet altijd de heftige gebeurtenissen die een bevalling traumatisch maken. In deze blog wil ik je daar graag meer over vertellen.
De afgelopen periode sprak ik meerdere vrouwen die volgens hun verloskundige of gynaecoloog (zorgverleners) een bevalling volgens het boekje hebben gehad. Een vlotte (soms erg snelle) bevalling, zonder al teveel gedoe of ingrijpen en toch kijken ze negatief terug op hun bevalling.
Wat deze vrouwen als overeenkomst hadden, was dat ze door hun verloskundige, gynaecoloog en naaste omgeving niet gehoord werden. “Mevrouw, u heeft een bevalling volgens het boekje gehad, u mag niet klagen.” Met andere woorden; stel je niet zo aan.
En ook de naaste omgeving doet daar nog een schepje bovenop. “Zo’n bevalling als die van jou? Ik had er voor getekend. Ik heb dagenlang in de weeën gezeten, urenlang geperst en helemaal kapot gescheurd aan de onderkant. Dat is pas erg.”
Hun ervaringen werd door anderen compleet gebagatelliseerd en dat voelde enorm eenzaam. Ze konden nergens met hun verhaal en ervaring terecht. Vonden zichzelf een aansteller en deden hun best om de bevalling achter zich te laten, tot ze op een gegeven moment helemaal vastliepen en bij mij terecht kwamen.
Ik ben vaak de eerste persoon die echt luistert naar hun bevallingsverhaal, zonder daar een oordeel over te hebben. Tijdens de gesprekken die ik voer met deze vrouwen, deel ik altijd een aantal inzichten die hen verder helpen in het verwerkingsproces.
Vandaag deel ik die ook met jou, omdat jij jezelf hierin misschien herkent.
Wat is een bevalling volgens het boekje?
Regelmatig hoor ik zorgverleners de term ‘volgens het boekje’ gebruiken als ze het hebben over een bevalling. En die term roept gelijk een aantal vragen bij mij op, want over welk boekje hebben we het dan?
Er zijn zoveel boeken geschreven over bevallen: boeken over vrije, zoveel mogelijk hands-off bevallingen, boeken over orgastisch bevallen tot hele medische boeken over bevallingen en noodsituaties tijdens bevallingen.
Met welke van de bevallingen die in deze boeken staat beschreven, wordt jouw bevalling dan vergeleken?
Geen een natuurlijk, want die hele bevalling volgens het boekje bestaat niet. Er is niet een soort gouden bevalstandaard. Daar waar de een binnen 2 uren van de eerste wee tot volledige ontsluiting gaat, heeft de ander daar 24 uur of misschien zelfs nog wel langer voor nodig. Beide zijn een variatie van het normaal.
De term ‘volgens het boekje’ wordt gebruikt om aan te geven dat jouw bevalling, in vergelijking tot de bevallingen die jouw zorgverlener tot nu toe heeft begeleid, een makkie was.
En dat is dus een gekleurde weergave, gebaseerd op eigen ervaringen en ook waar die ervaringen zijn op gedaan. Een gynaecoloog of klinisch verloskundige zien over het algemeen veel meer ‘probleem gevallen’ dan een eerstelijns verloskundige die veel laagrisico bevallingen doet.
Met het gemiddelde van al deze bevallingen wordt jouw bevalling dus vergeleken en zegt dus niet zo veel.
Er wordt vaak alleen gekeken naar het fysieke deel van de bevalling en niet naar de mentale impact
Wanneer je zorgverleners het hebben over een bevalling ‘volgens het boekje’ wordt er vaak alleen gekeken naar het fysieke deel van de bevalling en te weinig naar het mentale deel.
Misschien heb jij je vreselijk eenzaam gevoeld tijdens je bevalling. Ging het enorm snel en soepel, maar had je daardoor ook het gevoel dat je compleet de controle verloor. Misschien werd er niet goed geluisterd naar je of werd je dusdanig gecoacht, dat je het gevoel kreeg dat je het allemaal niet goed deed tijdens je bevalling.
Bijna alle vrouwen die ik de afgelopen periode heb ik begeleid bij het verwerken van hun traumatische bevalling geven aan dat de manier waarop er met hen om werd gegaan tijdens de bevalling de belangrijkste reden is dat ze nu nog steeds met een heel negatief gevoel terugkijken op hun bevalling of een combinatie van heftige gebeurtenissen en de manier waarop er met hen om werd gegaan.
Tot nu toe heb ik nog geen enkele vrouw begeleid die alleen de fysieke kant en de gebeurtenissen als heftig of traumatisch heeft ervaren.
En weet je…dit is niet hoe je je zou moeten voelen tijdens je bevalling. Je bent tijdens je bevalling als vrouw op je kwetsbaarst. Je zou je gehoord, gezien, veilig en gesteund moeten voelen. Je bent niet het lijdend voorwerp, dat alles maar gedwee moet ondergaan, maar het middelpunt dat regie hoort te houden over haar lijf en het proces. En voor de duidelijkheid… regie is wat anders dan controle 😉
Het is jouw gevoel en niemand heeft daar wat van te vinden
Er is maar een iemand die de bevalling vanuit jouw perspectief heeft meegemaakt en dat ben jezelf. En als jij jouw bevalling als heftig of misschien zelfs traumatisch hebt ervaren, dan is dat zo. Jij hebt de pijn moeten voelen, jij bent degene naar wie er niet werd geluisterd en jij verloor voor je gevoel compleet de controle, wat heel beangstigend was.
Een ander zal vanuit zijn of haar perspectief daar altijd anders naar kijken. In dit filmpje leg ik dat verschil in perspectief uit aan de hand van een koffiekopje. Je kunt deze metafoor ook heel goed gebruiken wanneer je in gesprek bent met een zorgverlener of iemand uit je naaste omgeving die jouw gevoelens ten aanzien van je bevalling niet begrijpt.
Wat ik je hierover wil meegeven is… laat de verwachting dat de ander je volledig zal begrijpen los. Zij stonden niet in jouw schoenen. Maar doe jezelf niet tekort door je gevoelens ten aanzien van de bevalling te bagatelliseren. Ze mogen er zijn, ze zijn echt, wat een ander er ook van vindt.
Ik hoop dat deze drie inzichten je hebben geholpen om op een andere manier naar jezelf en naar je bevalling te kijken. Laat je me het weten in een reactie?
Ik ben Anke Velstra, gediplomeerd en ervaren counsellor, bevallingstrauma therapeut & doula gespecialiseerd in bevalangst en bevallingstrauma.
